W ostatnim artykule przedstawiłem Wam koncepcję Foot Core System, która składa się z trzech podsystemów: nerwowego, aktywnego oraz pasywnego. W dzisiejszym poście przyjrzymy się jednej ze składowych podsystemu nerwowego, a mianowicie receptorom skórnym stopy.
Stopa jest jedyną częścią ciała, która ma ciągły kontakt z otoczeniem. Jeżeli chcemy pokonać boso mały strumyk, to stopami oceniamy zarówno temperaturę wody jak i kamienie po których chcemy przejść. Nasze ciało naciska na stopy, dzięki czemu centralny układ nerwowy dostaje informacje odnośnie jego położenia w przestrzeni oraz o jego wychyleniach. Jeżeli staniemy z zamkniętymi oczami i ktoś będzie delikatnie poruszał naszym ciałem to stopy będą reagować w określony sposób. Te podstawowe reakcje równoważne nie będą działać prawidłowo bez odpowiednich informacji.
Podeszwa stopy stanowi swoistą stację wywiadowczą zespołu agentów, którzy otrzymali zadania od swojego zwierzchnika, czyli centralnego układu nerwowego. Są wśród nich tacy, którzy mają przesyłać swoje informacje szybko i konkretnie, tak żeby móc podejmować natychmiastowe działania. Są i tacy, którzy zbierają inny rodzaj danych ale przekazują je wolniej za to przez dłuższy okres czasu. Dzięki nim OUN może zbudować bardziej szczegółowy obraz sytuacji. Receptory znajdujące się w podeszwie stopy to FA I, FA II, SA I, SA II czyli agenci Meissner, Pacini, Merkel i Ruffini. Każdy z nich zajmuje specyficzny obszar na podeszwie stopy by prowadzić swoje specjalne obserwacje, chociaż jak to w pracy bywa ich pola oddziaływania mogą się nawzajem nakładać. Jeżeli przyjrzymy się bardzo szczegółowo rozmieszczeniu agentów to zobaczymy, że najwięcej pracy ma agent Meissner (FA-szybko adaptujące) usytuowany głównie w bocznej części stopy i pod opuszkami palców, gdzie wspomagany jest pracą agentów Merkel i Ruffiniego (SA-wolno adaptujące). Pierwszy z nich skupiony jest na rejestrowaniu zmian nacisku na skórze. Interesują go dynamiczne zmiany, bo sam lubi działać szybko i takie informacje wysyła do swojego szefa. Odgrywa istotną rolę w kontroli równowagi, dlatego zlokalizowany jest w terenach granicznych naszego ciała – przód i bok stopy. Agent Merkel z kolei najchętniej operuje w okolicach palców. Działa trochę wolniej, a to działanie jest bardziej rozłożone w czasie. Interesuje go statyczny nacisk, przez co zbiera obraz pozycji ciała i jego nacisku na stopy. Ruffini pracuje równie wolno, jednak bardziej interesują go rozciągnięcia skóry oraz powięzi. Wszystkie te zaszyfrowane informacje wysyłane są do centralnego układu nerwowego. Po ich odkodowaniu otrzymuje pełen obraz ustawienia naszego ciała w przestrzeni. Sygnały pochodzące z podeszwy wynikają ze stale zmieniającego się kontrastu między naciskami wywieranymi na różne części jednej stopy lub między dwiema stopami. Zmiana nacisku pod podeszwą może informować o tym w jakim stopniu stopa styka się z podłożem i czy należy podjąć jakieś działania mające na celu korekcję pozycji ciała. Jak widzicie, informacje służb wywiadowczych są podstawą dobrej lokomocji oraz reakcji równoważnych. Podobnie jak w Państwie, które pozbawione dobrego wywiadu mocno kuleje a jego przywódca podejmuje niewłaściwe decyzje.
Bibliografia:
- Strzalkowski NDJ, Peters RM, Inglis JT, Bent LR. Cutaneous afferent innervation of the human foot sole: what can we learn from single-unit recordings?. Journal of Neurophysiology. 2018;1:120(3):1233-1246.
- Viseux FJF. The sensory role of the foot: Review and update on clinical perspectives. Clinical Neurophysiology. 2020;50:55-68.