Kategorie
Blog

Przegląd prasy – BBTA – Odcinek 4: Rozwikłanie schematu ciała.

Post, który czytacie jest tłumaczeniem artykułu napisanego przez Clare Fraser i Debbie Strang, które reprezentują BBTA. Instruktorki napisały cykl krótkich, ale ciekawych artykułów. Uznałem, że warto je przetłumaczyć i przedstawić w naszym gronie.
Tłumaczeniem starałem się trzymać jak najbliżej oryginału. Przy pojęciach, które nie mają jednoznacznego tłumaczenia, w nawiasach zostawiłem nazwę anglojęzyczną – do własnej interpretacji. Na dole zamieściłem link do oryginału. Przyjemnego czytania!

Odcinek 3: Rozwikłanie schematu ciała.

Neurofizjologiczny fenomen stojący za naszą wiedzą o tym, gdzie jesteśmy w przestrzeni.

Nauczyciele BBTA: Clare Fraser i Debbie Strang.

Kiedy bez wysiłku sięgamy po butelkę wody, nasze mózgi angażują się w skomplikowany taniec sygnałów i informacji zwrotnych, które organizują pozornie proste zadanie. U podstaw tego niezwykłego wyczynu leży koncepcja „schematu ciała”, fundamentalna koncepcja neuronauki, która rzuca światło na to, w jaki sposób rozumiemy „pozycję” w jakiej się znajdujemy i jak odnosimy się do otaczającego nas świata.

Prace włoskiego neuronaukowca Alessandro Maravity odegrały istotną rolę w odkrywaniu tajemnic schematu ciała i jego kluczowej roli w egzekwowaniu skutecznego sięgania i chwytania w zadaniach funkcjonalnych.

Zasadniczo schemat ciała można traktować jako mapę mentalną lub reprezentację naszego ciała, w tym jego rozmiar, kształt i orientację w przestrzeni. Ten wewnętrzny model jest stale aktualizowany poprzez sensoryczne sprzężenie zwrotne i doświadczenia ruchowe, co pozwala nam skutecznie poruszać się po naszym otoczeniu. Przełomowe badania Maravity dostarczyły cennych informacji na temat tego, w jaki sposób mózg konstruuje i udoskonala tę wewnętrzną mapę, umożliwiając nam wykonywanie złożonych zadań motorycznych z niezwykłą precyzją.

Podczas ostatniego zaawansowanego kursu Bobath w Walkergate Park w Newcastle, temat koncentrował się na rehabilitacji sięgania, chwytania, uwalniania i manipulacji w kończynie górnej i dłoni u pacjentów neurologicznych.  Eksplorowaliśmy zagadnienia neurofizjologii nawiązujące do kontroli postawy i ruchu, które są niezbędne dla realizacji zadań funkcjonalnych.

Kiedy sięgamy po butelkę z wodą, mózg wykorzystuje różne układy neurofizjologiczne w zsynchronizowany sposób. Po pierwsze, system somatosensoryczny gromadzi w czasie rzeczywistym informacje o pozycji i ruchu naszych kończyn. Te dane sensoryczne są następnie integrowane ze schematem ciała, który działa jako rama odniesienia dla zrozumienia relacji przestrzennej między naszym ciałem a obiektem docelowym.

Następnie do gry wkracza system motoryczny mózgu, generując precyzyjnie dostrojoną sekwencję skurczów mięśni wymaganych do wykonania chwytu. Badania Maravity podkreśliły kluczową rolę tylnej kory ciemieniowej w tym procesie. Region ten nie tylko konstruuje schemat ciała, ale także odgrywa kluczową rolę w przekształcaniu informacji sensorycznych w odpowiednie polecenia motoryczne dla sięgania i chwytania.

(Za zgodą: Wykorzystanie narzędzi i środowiska sensorycznego do opracowania schematu ciała do kontroli ruchu w znaczącym zadaniu funkcjonalnym).

Schemat ciała jest dynamicznym konstruktem, zdolnym do adaptacji do zmian zachodzących w naszych ciałach i w naszym otoczeniu. Neuroplastyczność pozwala mózgowi dostosować schemat ciała w oparciu o zmiany długości kończyn, a nawet podczas korzystania z narzędzi, takich jak widelec czy długopis. Ta zdolność adaptacji zapewnia, że możemy skutecznie wchodzić w interakcje z obiektami o różnych kształtach i rozmiarach, takimi jak sięganie po mały guzik lub dużą butelkę z wodą.

Podsumowując, wyjaśnienie schematu ciała dzięki neuronauce, zwłaszcza dzięki wkładowi Alessandro Maravity, podkreśliło, że informacje sensoryczne budujące schemat ciała pacjenta mają kluczowe znaczenie dla sprawnego wykonywania codziennych zadań. Praca nad poprawą liniowości kończyn i stawów oraz interakcji pacjenta z powierzchnią podparcia, wraz z interakcją stabilności dla selektywnego ruchu, tworzy tło posturalne i „ustawienie” dla wydajnego funkcjonowania. 

Zrozumienie koncepcji schematu ciała pozwala nam docenić złożoność i wyrafinowanie kontroli systemów i wydajności ludzkiego ruchu. W miarę jak naukowcy będą zagłębiać się w funkcjonowanie mózgu, możemy spodziewać się jeszcze bardziej fascynujących odkryć na temat schematu ciała i jego wpływu na nasze codzienne działania.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat neurofizjologii kontroli ruchu człowieka, zapisz się na kurs Bobath, obejmujący wykłady z neurofizjologii, sesje praktycznej analizy ruchu człowieka, demonstracje dla pacjentów i sesje leczenia pacjentów.  Więcej informacji można znaleźć na naszej stronie internetowej: www.bbta.org.uk.

Bibliografia:

  1. https://www.bbta.org.uk/post/episode-4-unravelling-the-body-schema