Post, który czytacie jest tłumaczeniem artykułu napisanego przez Clare Fraser i Debbie Strang, które reprezentują BBTA. Instruktorki napisały cykl krótkich, ale ciekawych artykułów. Uznałem, że warto je przetłumaczyć i przedstawić w naszym gronie.
Tłumaczeniem starałem się trzymać jak najbliżej oryginału. Przy pojęciach, które nie mają jednoznacznego tłumaczenia, w nawiasach zostawiłem nazwę anglojęzyczną – do własnej interpretacji. Na dole zamieściłem link do oryginału. Przyjemnego czytania!
Odcinek 1: Rozwikłanie zaawansowanego kursu Bobath.
Zrozumienie systemów neurofizjologicznych odpowiedzialnych za skuteczne sięganie, chwytanie, uwalnianie i manipulowanie- o czym rozmawialiśmy na kursie zaawansowanym w Walkergate Park w Newcastle!
Nauczyciele BBTA: Clare Fraser i Debbie Strang.
Debbie i ja mieliśmy ostatnio przyjemność pracować z bardzo zmotywowaną grupą terapeutów zainteresowanych rozwijaniem swoich umiejętności zawodowych w Walkergate Park Hospital. Kurs dotyczył procesu poprawy (recovery) kończyny górnej i ręki u pacjentów neurologicznych. Wykłady, sesje praktyczne i demonstracje na pacjentach skoncentrowane były na wyjaśnieniu neurofizjologii w naszej praktyce klinicznej.
Zdolność do sięgania, chwytania, uwalniania i manipulowania przedmiotami jest podstawowym aspektem funkcjonowania człowieka. Obejmuje ona złożoną grę systemów neurofizjologicznych, które działają w harmonii, aby osiągnąć precyzyjną i wydajną kontrolę ruchu.
Pomyśleliśmy, że dobrym pomysłem będą kolejne wpisy na blogu, omawiające niektóre z tych aspektów funkcjonalnej kontroli ruchu!
W tym wpisie na blogu przeanalizujemy niektóre z kluczowych elementów zaangażowanych w ten proces, w tym stabilność postawy (postural stability), kontrolę wyprzedzającego dostosowania posturalnego (anticipatory postural adjustment controrl APA), prostoliniową ścieżkę do kontrolowania stopni swobody (the straight line path to control degress of freedom), kształtowanie chwytu i rolę strumieni (informacji) wzrokowych. Aby zapewnić wgląd w te systemy, będziemy opierać się na publikacjach znanych autorów, do których odnosiliśmy się podczas naszego kursu zaawansowanego, na przykład Takakusaki, Fornai, Simone i Karthikbabu.
Stabilność postawy (postural stability):
Stabilność postawy stanowi podstawę skutecznego sięgania i chwytania. Opiera się ona na integracji informacji sensorycznych z receptorów skórnych i proprioceptywnych, układu przedsionkowego, bodźców wzrokowych i grawiceptorów. Badania Takakusakiego podkreślają kluczową rolę pnia mózgu i zwojów podstawy w utrzymaniu stabilności postawy.
Kontrola wyprzedzającego dostosowania posturalnego (Anticipatory Postural Adjustments (APA) Control):
Kontrola APA obejmuje wstępnie zaprogramowane korekty aktywności mięśni pojawiające się przed wykonaniem ruchu. Fornai i wsp. podkreślili znaczenie połączeń korowo-podstawno-wzgórzowo-korowych w modulowaniu APA. Dostosowania te zapewniają stabilną platformę dla zadań sięgania i chwytania, na zasadzie kontroli „feedforward” (wyprzedzenia) dla każdego ruchu dowolnego, po to aby zapobiec przewidywalnym przesunięciom środka masy.
Prosta ścieżka do kontrolowania stopni swobody i poprawy wydajności (straight line path to control degress of freedom and improve efficiency):
Efektywne wzorce sięgania wykorzystują prostą ścieżkę z punktu A do punktu B, umożliwiając centralnemu układowi nerwowemu wykorzystanie strategii minimalnego szarpnięcia/zachwiania (minimal-jerk strategy) do kontrolowania wielu stopni swobody podczas sięgania i chwytania. Praca Simone potwierdza ideę, że mózg optymalizuje ruchy poprzez minimalizację wydatku energetycznego i ograniczanie zmienności.
Kształtowanie chwytu (shaping the grasp):
Skuteczna manipulacja obiektami wymaga kształtowania chwytu w oparciu o ich właściwości fizyczne. Badania Karthikbabu sugerują, że proces integracji senso-motorycznej ma kluczowe znaczenie dla określenia odpowiedniej strategii chwytania, przy zaangażowaniu kory ciemieniowej i móżdżku.
Strumienie (informacje) wzrokowe (visual streams):
Informacje wzrokowe odgrywają kluczową rolę w kierowaniu ruchami sięgania i chwytania. Grzbietowy i brzuszny strumień wzrokowy, zgodnie z propozycją Goodale’a i Milnera, są zaangażowane w percepcję i przekształcanie wskazówek wizualnych w polecenia motoryczne.
Systemy neurofizjologiczne zaangażowane w skuteczne sięganie, chwytanie i manipulowanie przedmiotami są świadectwem złożoności ludzkiej kontroli motorycznej. Zrozumienie tych systemów, zbadanych przez prace wielu autorów, rzuca światło na złożoną koordynację i integrację różnych regionów i obwodów mózgu.
Odkrywając i rozumiejąc te procesy neurofizjologiczne, możemy uzyskać wgląd w zaburzenia motoryczne naszych pacjentów i wpływ, jaki widzimy na ich funkcjonowanie. Sesje praktyczne i sesje leczenia pacjentów, które opracowaliśmy na kursie zaawansowanym, pozwoliły terapeutom wrócić do swoich miejsc pracy z wieloma nowymi pomysłami i zasadami leczenia, aby rozwijać i poprawiać powrót do zdrowia, potencjał, a tym samym jakość życia pacjentów.
Bibliografia:
- https://www.bbta.org.uk/post/unravelling-an-advanced-bobath-course.